Кога режисерката Карла мек Кинон почнала да се буди по неколку пати неделно, неможејќи да се помрдне со чувство дека има некој во собата крај неа, таа не го повикала локалниот истерувач на духови, наместо тоа таа направила истражување, пренесува Fakulteti.mk
Сега тоа истражување е преточено во краток филм во кој се истражува чудниот и страшен феномен, парализа во сон.
Парализата во сон се случува кога луѓето се освестуваат а нивните мускули остануваат во ултра-релаксирана состојба, што им оневозможува да се движат. Ова искуство може да биде навистина непријатно, особено што во страв многу луѓе почнуваат да халуцинираат и да чувствуваат некакво невидливо присуство, па дури и да чувствуваат дека некој ги гуши.
„Особено во текот на летото се соочував со вакви парализи во сон и почнав да се интересирам што ми се случува, трагав по медицинско или научно објаснување“ вели Мек Кинон.
Барајќи одговори на нејзините прашања таа разговарала со психолози и научници, како и со други луѓе кои го искусиле истиот феномен. Митови и легенди за парализата во сон постојат во целиот свет, кои се однесуваат на машки и женски демони.
Приказни
Еден човек и раскажал на режисерката за честите епизоди на парализа во сон со кои се соочувал, при што доживувал и екстремно реалистични халуцинации во кои мало дете трча околу креветот и пее приспивни песни. Понекогаш детето седнува на перницата и почнува да му зборува. Една вечер малечкиот дури и му поставил лично прашање, кога човекот одбил да му одговри детето се претворило во „ужасен демон“.
Друг човек пак кој има нарушување на сонот – нарколепсија ( каде што парализата во сонот е честа) неговиот свет од соништата се судрувал со реалниот свет на ужасен начин. Кога доживувал парализа во сонот обично имал и халуцинации, чувствувал дека има некој во собата, слушал гласови. Една вечер човекот се разбудил но телото му било парализирано и видел фигура во собата како и обично.
Но наеднаш сфатил дека нешто е поинаку. Тој сфатил дека очите му се отворени, телото му е парализирано и дека личноста која е во собата е реална личност. Фигурата всушност била фигура на крадец кој провалил во куќата.
Народните верување во Њуфаундленд, Јужна Калифорнија и Грузија опишуваат негативна фигура на Hag која ноќе го напушта нејзиното физичко тело и седнува на градите на нејзините жртви. Вообичаено, жртвата се буди со чувство на терор, тешко диши поради чувството на тежок невидлив товар на неговите или нејзините гради и не е во можност да мрда, на пр. Доживува парализа при спиење.
Ова ноќно доживување е опишано како “хаг да ве јава” во гула фоклорот. (кај нас е “ѓаволот ви седи на градите”).”Стариот Хаг” е страшен ноќен дух во британскиот и исто така во англофонскиот северно-американски фолклор. Во Фиџи, ова искуство се интерпретира како “kana tevoro”
– да се биде ‘изеден’ или опседнат од демон. Во многу случаи демонот може да биде дух на неодамна починат роднина кој се вртил да доврши некоја недовршена работа, или пак дошол да им пренесе важни информации на живите. Често луѓето кои што спијат до опседнатото лице велат “kania, kania” (јади! јади!) со цел да ја продолжат опседнатоста за да имаат можност да разговараат со мртвиот роднина или духот и да бараат одговори за тоа зошто тој или таа се вратиле.
Кога лицето кое се буди од такво искуство, често се бара од него веднаш да да го проколне или да го избрка духот на мртвиот роднина и тоа некогаш вклучува буквално обраќање кон духот велејќи му/и да си оди. Во Нигерија, “Изолираната парализа при спиење е повообичаена и се повторува кај луѓето од афричко потекло отколку кај белите или Нигериски Африканци ” и афричките заедници често ја опишуваат оваа состојба како “Ѓаволот на вашиот грб”.
Во деветнаесетиот век во Европа, различниот начин на исхрана се сметал за одговорен за оваа појава. На пример, во Божиќната приказна на Чарлс Дикенс (Charles Dickens A Christmas Carol) главниот лик, Ибенезер Скруџ (Ebenezer Scrooge) го опишува духот што го гледа како “…несварено парче говедско месо, дамка од сенф, трошка сирење, дел од недопечен компир…”
Сепак за оваа чудна состојба постојат научни објаснувања.
Неколку студии заклучиле дека скоро сите луѓе доживуваат парализа при спиење најмалку еднаш или двапати во животот. Студијата спроведена од страна на Sedaghat F. et al. Ја истражуваше распространетоста на парализата при спиење кај иранските студенти по медицина. 24.1% од студентите доживеале парализа при спиење барем еднаш во нивниот живот.
Истиот резултат се покажал и кај студентите во Јапонија, Нигерија, Кувајт, Судан и Америка. Многу луѓе кои вообичаено доживуваат парализа при спиење, исто така страдаат и од нарколепсија. Панични нарушувања заедно со парализа при спиење почесто се појавуваат ка Афро-американците отколку кај кавкаските американци. Некои извештаи велат дека одредени фактори ја зголемуваат склоноста кон парализа и халуцинации, како што се:
Спиење со лицето нагоре или легнати на плеќи
Зголемен стрес
Нагли промени на околината или начинот на живот
Луциден сон што непосредно се случил пред епизодата.
Претерано користење на алкохол и недостаток од соодветно спиење.
