Српскиот режисер Жељко Мирковиќ (41) е автор на документарниот филм “Втора средба”, филм за средбата и пријателството меѓу бившите непријатели, американскиот пилот на познатиот невидлив “Ф 117А” Дејл Зелко и човекот што во март 1999 година кај Буѓановац, за време на бомбардирањата на Србија, го сруши стелтот – српскиот полковник Золтан Дани.
Филмот за случката за која во јавноста кружеше шегата “Извинете, не знаевме дека е невидлив”, ќе биде прикажан на Интернационалниот фестивал на филмска камера “Браќа Манаки” во Битола (14 – 21 септември).
Во интервју за Вест тој вели – Филмот “Втора средба” почна да се создава кога, по игра на случајот, ја добив можноста да исконтактирам со Дејл Зелко. Имено, музејот “Смитсонијан” во Вашингтон , работеше на едукативен документарен филм за стелт технологијата, и сакаа да добијат интервју со Золтан Дани.
Ме побараа мене да им помогнам и рекоа дека имаат интервју со пилотот и оти би сакале приказната за “Ф 117” да ја дополнат со Золтан што го предводеше тимот кој го сруши тој авион. Ги замолив да ме спојат со Дејл, со желба и порака до него дека би било многу силна порака за мир кога Золтан и Дејл лично би се сретнале.
Обајцата тоа веднаш го препознаа, и почна авантурата која траеше 5 години и од која се изроди “Втора средба”.
Како ги убедивте?
Двајцата искрено сакаа да ја испратат таа силна порака бидејќи ги делеа истите вредности – веруваа во семејството и сметаа дека хуманоста и мирот денес се најважни за нашата заедничка иднина. Средбата беше и емотивен и организациски предизвик, но сe течеше спонтано и дојде во вистински момент, ни прерано ни предоцна, а требаше да поминат 5 години до неа.
– И едниот и другиот јунак одбија слава и пари кои им се нудеа по војната. Дејл одбил да биде медиумска ѕвезда во САД и да заработи за цел живот, а Златан одбил да работи за други земји и да заработи, исто така, милиони долари. И двајцата сакаа да бидат со своите фамилии во мир и заедништво.
Затоа и сакав филмот да биде спонтан, без вештачки сцени на реконструкција и без пропагандни елементи од која било страна.
Поточно, беше особено важно на наш начин да го завршиме филмот, без наплив на големи светски ТВ-станици кои ја сакаат оваа приказна. Ги одбивме и нив и нивните пари, кои ќе ни овозможеа поедноставна продукција и заработка на филмот
Човечките души се секаде исти. И сe искрено доаѓа од нив, тогаш имате приказна која ќе ја препознаат сите човечки души на кој било дел од Планетава. Тоа се случи и со овој филм
Дејл преку и-мејл ме праша, бидејќи неговиот син Киген свири на виолина, дали би му препорачал некоја традиционална српска композиција на виолина. Киген сакал да ја научи да ја свири како негов подарок за српскиот народ.
Интуитивно ја одбрав “Свилен конец”. Киген ја научи да ја свири, а кога ги прегледав видеодневниците, сфатив дека тоа би можело да биде и музички лајт мотив.
– Имаме двајца војници што директно учествувале во војната, секој на својата задача. Тука се и две фамилии, две сопруги што чекале нивните мажи да им се вратат. Да им се вратат и на своите деца, кои се грижеле за нив и тогаш, но и подоцна, помагајќи им да се вратат во семејниот живот.
Така што нивното чувство за вистински, универзални вредности, како што се семејство и мир, не дојде формално туку како нешто длабоко преживеано. И двајцата преживеаја и добија втора шанса. Затоа е нивната приказна автентична, искрена и силна.
Целото интервју во – Вест
